Ardennen (België)
Han-sur-Lesse – Belvaux – Han-sur-Lesse
10 km (lus)
Niveau: ★★☆☆☆

Het charmante dorpje Han-sur-Lesse, op de grens van de Famenne en de Ardennen, doet je misschien wel een belletje rinkelen omwille van het Domein van de Grotten van Han. De rivier de Lesse dringt er over een lengte van zo’n twee kilometer het kalkstenen massief van Boine binnen en sleet er op die manier millennia lang één van de grootste grotcomplexen in Europa uit. Begin de jaren zeventig opende het domein eveneens een omvangrijk dierenpark in de drooggevallen vallei waar de Lesse voorheen stroomde. Maar de streek nodigt ook erg uit tot het maken van indrukwekkende wandelingen. Wij trekken alvast onze wandelschoenen aan voor een rondje in de Lessevallei. Niet zoals de rivier dwars doorheen de Boineheuvel, maar in een cirkel er helemaal rond.

We vatten onze tocht aan bij de Sint-Hubertuskerk van Han. Aan de overzijde van de straat nestelt zich een klein parkje, waar nostalgische dieseltrams en open safaribussen met regelmaat van de klok toeristen naar respectievelijk de grotten en het dierenpark voeren. Wij houden het vandaag op de benenwagen. We draaien de Rue des Grottes in, met aan weerszijden een bont allegaartje van cafés en restaurants. Hoewel Han-sur-Lesse maar van beperkte omvang is, kan het hier soms wel een drukte van jewelste zijn. Vooral in de zomer dan. Maar vandaag niet. Niet alleen omdat het winter is, maar door de coronacrisis is alles hier al maanden aan een stuk potdicht en heerst er maar een doodse sfeer in dit anders zo levendige dorpje. Ach, het is eens wat anders. Eenmaal de bebouwde kom buiten, flankeren we de Lesse en het tramspoor, tot we de uitgang van de grotten ontwaren. De Boineheuvel braakt er de rivier in vol ornaat de berg uit. Links ervan zien we de tramstelplaats liggen, waar de schattige, rood-witte trammetjes geduldig betere tijden afwachten.

Grotten van Han

Je kan niet alleen rónd de Boineheuvel wandelen, maar net zoals de Lesse ook doet gewoon er dwars doorheen. Over een lengte van twee kilometer doorkruis je met een gids de prachtig verlichte grotten van oost naar west en ontdek je op het parcours schitterende druipsteenformaties en ondergrondse zalen met metershoge gewelven. Een werk van miljoenen jaren, gecreëerd door Moeder Aarde. Jammer genoeg werd het afsluitende boottochtje enkele jaren geleden door een loopbrug vervangen, al houdt men het traditionele kanonschot ter afscheid nog steeds in ere.

De vijf kilometer naar de ingang van de grot overbrug je met een ouderwets trammetje dat een boog rond de heuvel beschrijft. Aan de ingang van de grotten wachten dan zowel Franstalige als Nederlandstalige gidsen de bezoekers op. Ga hiervoor in de juiste rij aanschuiven. De uitgang van de grot bevindt zich op hooguit een kwartiertje wandelen van het centrum van Han-sur-Lesse. Toegegeven: Het Domein van de Grotten van Han beschikt over een betrekkelijk hoog commercieel gehalte, een beetje vergelijkbaar met dat van pretparken, maar het is desondanks een niet te missen activiteit. Zeker niet als je hier dan toch bent.

De rivierloze vallei

We pikken opnieuw in op de Rue des Grottes, die ons nu doorheen een vallei van grasgroene velden voert. Ooit stroomde de Lesse op deze plaats. Maar sinds de rivier voor de shortcut doorheen de berg koos, rest er hier op hydrografisch vlak enkel nog maar een lokale plas links en rechts. En een paard links en rechts. Bij zware regenval, wanneer de grotten het grote waterdebiet amper nog kunnen slikken, durft de rivier occasioneel wel nog eens de omleidingsroute over het oude tracé te volgen en de weides onder water te zetten.

“Sinds de rivier voor de shortcut doorheen de berg koos, rest er hier op hydrografisch vlak enkel nog maar een lokale plas links en rechts. En een paard links en rechts.”

Vanaf het uitkijkpunt Le Belvédère geniet je van een weids panorama over de rivierloze vallei van de Lesse

Het traject van onze wandeling stuurt ons nu van de kiezelweg af, recht het bos in over een steil en modderig pad. Stap voor stap is het zoeken naar een min of meer stabiele ondergrond die voldoende wrijving met de schoenzolen in de aanbieding heeft. Ondanks alles blijven we gelukkig overeind, ook al is dit hier geen sinecure. Het ploeteren als een everzwijn wordt eenmaal boven rijkelijk beloond met een adembenemend panorama vanaf het uitzichtpunt Le Belvédère, dat honderd meter boven het maaiveld uitkijkt over de rivierloze vallei die zich 180 graden om de Boineheuvel heen kromt.

Natuurlijke afvoerpijp

Terug beneden stuiten we opnieuw op de onstuimige Lesse, een paar honderd meter voor die kolkend doorheen de Gouffre de Belvaux de Grotten van Han insijpelt. Spijtig genoeg is deze natuurlijke afvoerpijp niet zichtbaar vanaf het wandelpad, aangezien die deel uitmaakt van het wildpark. Door de omheining van dit reservaat kan je hier en daar wél een glimp opvangen van onder meer herten, everzwijnen of lynxen, enkele van de diersoorten die hier hun domicilie hebben. We volgen de loop van de Lesse nu verder tot in het dorpje Belvaux en bereiken zo de achterzijde van de Boineheuvel. Vanaf hier keren we langs de westelijke flanken ervan over een verharde baan terug naar Han-sur-Lesse en maken zo de cirkel rond. Nog niet moe? Kies dan uit één van de vele andere wandelroutes in de buurt. Of breng een bezoekje aan de grotten of het dierenpark.

Deze wandeling arrangeren

De route

Ik stippelde deze wandeling zélf uit via de app Routeyou (). Nét buiten Han-sur-Lesse, wanneer je terug inpikt op de Rue des Grottes, volgt deze route de wandeling “Fond de Tion” tot iets voorbij het uitkijkpunt Le Belvédère. Deze wandeling wordt aangeduid met een blauw kruis. Handig, want het is niet altijd duidelijk waar het pad precies heen loopt. Mits een kleine doorsteek iets voorbij het panorama ga je over op de route die aangeduid wordt met een geel kruis, die je tot in het dorpje Belvaux volgt. Vanaf daar gaat het dan (zonder aanduidingen) steeds rechtdoor over de Rue du Tchêné terug tot in Han. Op de wandelkaart op het plein aan de kerk van Han-sur-Lesse vind je overigens nog meer mogelijke wandelroutes.

Het eerste en laatste deel van de wandeling gaat over verharde wegen, het stuk ertussenin over onverharde. De klim naar het uitkijkpunt Le Belvédère is het zwaarste deel van de route, met een groot stijgingspercentage en erg veel modder tijdens de wintermaanden. Je doet dus best je zondagskostuum niet aan. De rest van het parcours is van eerder licht niveau.

Erheen

Je kan de wagen parkeren op het plein aan de kerk of op de kiezelparking er net naast. Je hoeft er enkel van mei t.e.m. augustus te betalen (0,50 Euro per uur). Het kan tijdens die zomerperiode erg druk zijn in Han-sur-Lesse, wat het soms moeilijk maakt om parking te vinden. Er is geen parking aan de grotten zelf.

De bushalte Han-sur-Lesse Eglise bevindt zich logischerwijze naast de kerk. Enkele keren per dag stopt er een bus van lijn 29 Jemelle-Rochefort-Wellin, die in (Rochefort-)Jemelle aansluiting geeft op de treinen komende van Brussel. In de vakanties en tijdens het weekend rijden er meer bussen dan op weekdagen buiten de schoolvakanties (letec.be en nmbs.be).

Ook dit nog …

De kassa’s en het vertrekpunt voor zowel de Grotten van Han als het dierenpark liggen tegenover de kerk van Han-sur-Lesse (grotte-de-han.be).

Consumeren

In het centrum van Han-sur-Lesse zijn de mogelijkheden om iets te eten of te drinken legio. Ook in Belvaux kan je een horecatussenstop inlassen. Spijtig genoeg was tijdens onze wandeling alles gesloten, vanwege de coronacrisis.

Logeren

Verleng je verblijf met één of meerdere nachten ter plaatse. Wij sliepen in Mercure Han-sur-Lesse, dat schuin tegenover de kerk middenin het centrum ligt.