Is het je eerste date met Fins Lapland? Dan weten wij alvast een leuke, originele manier om snel het ijs te breken. Ga in het Finse Kemi aan boord van de gepensioneerde ijsbreker Sampo en beleef een drie uur durende kaskraker van een cruise op de bevroren wateren van de Botnische Golf. Kippenvel gegarandeerd!
Inhoudsopgave
Last updated on februari 6th, 2024
Ijsbreker Sampo: Een kaskraker van een cruise
Langzaam pruttelt de Sampo de haven van Kemi uit en kiest het ruime sop van de grotendeels bevroren Botnische Golf. Vanop het dek kijken we met opengesperde ogen toe hoe de bejaarde ijsbreker zich voorzichtig een weg laveert doorheen de vrijgemaakte vaargeul, waarin miljoenen verbrijzelde ijsbrokken als ontbijtgranen in een kom melk liggen te dobberen. We hebben er trouwens een prachtige dag uitgekozen vandaag. De lucht kleurt staalblauw en net boven de horizon strooit de verlegen winterzon haar goudgele stralen uit over de starre ijsvlakte, die dus eigenlijk de zee moet voorstellen. Nu lijkt het eerder een screenshot daarvan.
Het kwik blijft vandaag op een slordige zes graden onder nul haperen, wat eigenlijk best wel tropische waarden zijn voor deze tijd van het jaar. In januari mag je je hier eerder aan genadeloze temperaturen van zo’n 10 tot 20 graden onder nul verwachten. Desondanks voelt het aan alsof ik mij op één of ander expeditieschip richting de Noordpool bevind en poolreiziger Alain Hubert mij ieder moment kan komen vergezellen, klaar voor een arctische ontdekkingsreis.
Kemi, de parel in de kroon van de Oostzee
Misschien toch even situeren waar we ons écht bevinden. Als je op de kaart van Scandinavië spiekt, dan zal je in de vorm van de Oostzee ongetwijfeld een biddende vrouw herkennen. Merk je het ook? Haar voeten net onder Kopenhagen, de knieën stotend tegen het ‘kruis’ van Litouwen, de twee handpalmen spiritueel tegen elkaar t.h.v. Sint-Petersburg en haar ‘Louis Vuitton’ bengelend tegen Letland. Wel, mocht de knielende dame nu ook nog een kroontje op het hoofd dragen, dan zou Kemi dus één van de parels in die kroon vormen. Daar, aan het noordelijke uiteinde van de Botnische Golf, waar Fins Lapland de zee raakt.
En de Sampo dan? Wel, deze schattige ijsbreker zag het levenslicht in 1960 en nam meteen de nobele taak op zich om de haven van Kemi de hele winter lang van ijs te vrijwaren en dus toegankelijk voor vrachtschepen te houden. Kemi fungeert immers als dé exporthaven voor hout die dieper in het binnenland van Lapland gerooid wordt.
Wist je trouwens dat Finland het enige land ter wereld is waarvan de volledige kustlijn in de winter dichtvriest? In deze noordelijke uithoek van de Oostzee is dat zelfs gedurende negen maanden per jaar… Ijsbrekers zijn dus onontbeerlijk om de Finse zeevaart ook tijdens de winter boven water te houden. In 1986 werd de Sampo dan uit de vaart genomen. Het schip was immers te klein geworden om de vaargeul ijsvrij te houden voor de steeds groter wordende zeeschepen. In 1988 begon het dan aan z’n tweede carrière en vaart het nu ‘s winters toeristen rond tijdens cruises van zo’n 3,5 uur lang. En op deze zonnige namiddag ons dus ook!
8000 paarden aan boord
Victor, een in Finland aangespoelde Argentijn, nodigt ons terstond uit voor een rondleiding op het antieke schip. Zeggen wij uiteraard geen neen tegen. Eerst neemt hij ons mee naar de brug waar we de stuurman even gedag zeggen. Via een nostalgische regelaar, die me ergens wat aan de Titanic doet denken, seint hij van hieruit commando’s door naar de machinekamer. Die machinekamer bezoeken we aansluitend. Vier krachtige dieselmotoren drijven er met veel kabaal een reeks zoemende elektromotoren aan. Goed voor zo’n 8000 paarden aan boord. Zo kan het schip snel voor- en achteruit bewegen en in een mum van tijd het ijs breken, zonder zichzelf erin vast te rijgen.
Eens we terug boven op het dek komen, is het pas echt steigeren geblazen. De Sampo is namelijk net van het rechte pad afgedwaald en doorklieft ongegeneerd het maagdelijke zee-ijs, dat als krokant bladerdeeg in stukken kraakt. De Titanic zou hier al lang de handdoek in de ring geworpen hebben, maar de Sampo glijdt erdoorheen als een mes door een klomp boter. Wat ik overigens niet wist, is dat een ijsbreker zich eigenlijk niet een weg doorheen het ijs snijdt, maar zich in feite met gans z’n gewicht – zo’n 5000 ton in het geval van de Sampo – op het ijsoppervlak werpt en zo het ijs doet zwichten als sneeuw voor de zon. Daarom ook dat de Sampo over een bolle boeg beschikt, en niet over een scherpe. Zo eens meevaren met een ijsbreker is niet alleen een onvergetelijke ervaring, maar nog eens leerrijk ook.
Touwtjetrek
Ineens boort de Sampo zich dan toch ‘vast’ in het ijs – bewust weliswaar – en gaat er een uurtje voor anker. De passagiers krijgen hier de kans om even van boord te gaan en op het bevroren zeeoppervlak wat om het schip heen te huppelen. Het eindeloze landschap rond me ziet er – letterlijk – ijzig kalm uit. Alleen een verdwaalde kerstboom op het ijs – geen flauw idee hoe die hier in Godsnaam beland is – siert de doorgaans kale ijsvlakte. Ergens wel een waanzinnige gedachte. We wandelen hier gewoonweg over een bevroren zee! Jezus kon dan misschien wel over water lopen, maar wij dus ook! Nu enkel nog water in wijn kunnen omtoveren, want die is anders wel duur genoeg in Finland.
Aan de neus van de Sampo wordt inmiddels een scheepstouw uitgerold, waarmee gemotiveerde passagiers uitgedaagd worden om al touwtjetrekkend het schip vooruit te trekken. Wie dat lukt, wordt door de kapitein getrakteerd. Dat is de running gag hier. Maar denk maar niet dat je überhaupt kans maakt op dat gratis wijntje. Niemand slaagt er uiteraard in om het schip ook maar een millimeter vooruit te helpen. Maar het levert alleszins wel hilarische foto’s op!
Teletubbies
Ineens weerklinkt dan doorheen de luidsprekers op het schip een nasale stem. We worden terug aan boord geroepen. Het is immers onze beurt om in zee te gaan zwemmen. Ja hoor, je leest het goed! We gaan wel degelijk in het ijskoude zeewater van de Botnische Golf plonzen. Gelukkig met iets meer om het lijf dan een simpele zwemshort. In de buik van de Sampo worden we elk met kleren en al in een waterdicht reddingspak gehesen, klaar voor onze vrieskoude vuurdoop. We lijken wel Teletubbies, in onze knalrode pakken.
Eens helemaal hermetisch ingepakt, slenteren we dan als slecht geprogrammeerde robots het schip af en waggelen we tot bij een stuk vloeibaar water aan de achtersteven van het schip. Even voel ik mij astronaut Neil Armstrong. “Een kleine stap voor de mens, maar een grote stap voor de mensheid”, weergalmt er in mijn hoofd.
Vanaf de rand van het ijs laat ik mij voorzichtig in het arctische zeewater glijden en vervolgens als een stijve ijsberg op m’n rug drijven. Het is misschien de Middellandse Zee niet, maar eigenlijk is het best wel ontspannend. Of ik het koud heb? Absoluut niet! De pakken zijn warm genoeg en laten in principe niets van water door. Gewoon af en toe eens een opdringerige ijsschots opzij duwen, voor de rest is het gewoon genieten. Het jaar ervoor ging ik trouwens al eens icefloaten in het Finse Saimaameer. Maar dat nog eens overdoen in de Botnische Golf, in het zog van een historische ijsbreker op 65° N, is toch wel van een gans ander kaliber.
Diploma
Na een tiental minuten ijsberen vist de bemanning ons uit het water. We strompelen terug aan boord en worden weer uit die lompe pakken bevrijd. Vergezeld van een feeërieke zonsondergang licht de Sampo het anker en zet terug koers richting de kust van Kemi. Wat een magische ervaring was me dit. Eentje om in te kaderen! En dat mag je gerust letterlijk nemen, want iedere passagier krijgt bij aankomst in de haven nog eens een diploma ook, als getuigschrift van deelname aan deze arctische cruise met ijsbreker Sampo. Als het ijs nu nog niet gebroken is, dan weet ik het ook niet meer.
SnowExperience365
De cruise met ijsbreker Sampo is onderdeel van SnowExperience365, een toeristische attractie in Kemi die eveneens inbegrepen is in je cruiseticket. Ooit stond Kemi bekend voor z’n sprookjesachtige sneeuwkasteel – LumiLinna – het grootste ter wereld in z’n soort, dat hier sinds 1996 jaarlijks verrees. Helaas hakten de coronacrisis en de daaruit voortvloeiende reisbeperkingen sterk in op de financiën van SnowExperience365, waardoor het kasteel tot nader order niet meer gebouwd wordt. Of toch niet volledig.
Van januari t.e.m. april vind je hier wel nog een bescheiden sneeuwpark, met een trio glijbanen uit sneeuw, een labyrint waar je haast niet in kan verdwalen en een ijsbaan waarop je de curling-kampioen in jezelf even naar boven kan halen. Het lijkt eerlijk gezegd wel meer op een bevroren kasteelruïne dan op het sprookjeskasteel dat we eigenlijk voor ogen hadden. Laat ons dus maar hopen dat het échte sneeuwkasteel snel mag terugkeren!
ⓘ Het outdoor sneeuwpark is gratis toegankelijk.
In 2019 opende SnowExperience365 trouwens ook een splinternieuw, modern complex uit beton en glas. Binnenin huist een restaurant, een souvenirwinkel, een sauna en een ‘diepvrieshal’ met daarin een dozijn ijssculpturen en een ijsglijbaan.
Buiten kan je er ook blijven slapen in Seaside Glass Villas. SnowExperience365 is het hele jaar rond open (behalve de cruise met de Sampo dan), wat meteen ook de naam van deze arctische attractie verklaart. Eens leuk om mee te pikken indien je de cruise met ijsbreker Sampo geboekt hebt, maar voorts niet meteen een omweg waard.
Ijsbreker Sampo: Praktische info
Wanneer vaart ijsbreker Sampo?
De Sampo vaart quasi dagelijks van midden december tot begin april (niet op zondag).
Hoeveel kost een ticket?
Toegegeven: Tickets zijn verre van goedkoop. Prijzen starten vanaf 338 euro p.p. (winter 2023-2024) en kunnen variëren volgens de gekozen datum. Tickets schaf je best op voorhand online aan, aangezien de cruises erg populair zijn bij toeristen.
Inbegrepen in je ticket: Shuttlebus, 3,5 uur durende cruise met de Sampo, warm welkomstdrankje aan boord, gegidste rondleiding op het schip, ice floating experience, toegang tot het sneeuwkasteel (januari t.e.m. april) en de ijssculpturen (hele jaar rond).
Optioneel: lunchbuffet in het Seaview Restaurant Lumihiutale van SnowExperience365.
Cruise met pick-up in Rovaniemi
Je kan de cruise met ijsbreker Sampo ook als dagexcursie vanuit Rovaniemi boeken. De gecharterde bus van Rovaniemi naar Kemi (en vice versa) en het lunchbuffet in Seaview Restaurant Lumihiutale zitten in dat geval in je ticket inbegrepen. Prijzen vanaf € 431 p.p. (winter 2023-2024).
Hoe je te kleden voor de cruise?
Kleed je warm genoeg, want op zee kan het ijzig koud zijn. Verder hoef je niets speciaals te voorzien. De pakken voor het ice floaten worden aan boord voorzien. Je houdt ook gewoon je kleren aan in het pak. Het is niet uitgesloten dat er een klein beetje water in je pak sijpelt, maar dat gebeurt vooral wanneer je zou gaan spartelen in het water.
Het ice floaten gebeurt in kleine groepjes. Bij check-in krijg je een armband om de pols, waarvan de kleur het tijdstip aangeeft wanneer het jouw beurt is voor het ice floaten.
Kan je zelf tot aan de ijsbreker rijden?
Het is niet mogelijk om zelf tot aan de Sampo te rijden, aangezien die binnen de beveiligde haven van Kemi aangemeerd ligt. Iedere bezoeker dient dus verplicht gebruik te maken van de shuttlebus, die aan het sneeuwkasteel van SnowExperience365 vertrekt.
Enkel de ijssculpturen bezoeken?
Geen zin om met ijsbreker Sampo mee te varen? Dan kan je ook gewoon tickets voor enkel de ijssculpturen kopen (vanaf 18 euro p.p.).
Meer info: experience365.fi
Koffers pakken en wegwezen
Hoe er te komen?
Met de trein
Er rijden dagelijks rechtstreekse treinen tussen Helsinki en Kemi, zowel overdag per intercity als ’s nachts aan boord van een nachttrein. De rit neemt tussen de 8u en de 11,5u in beslag, afhankelijk van de gekozen trein. Ook tussen Rovaniemi, de hoofdstad van Lapland, en Kemi rijden er meerdere treinen per dag. Deze rit neemt iets meer dan een uur in beslag.
Vanaf het station van Kemi wandel je in een kwartiertje tijd naar SnowExperience365 of kan je gebruik maken van de gratis shuttlebus.
Met het vliegtuig
Finnair vliegt een paar keer per dag rechtstreeks met een propellervliegtuig van Helsinki naar de luchthaven van Kemi-Tornio. Sommige vluchten maken wel een tussenlanding in Kokkola Pietarsaari. Afhankelijk van je gekozen vlucht ben je tussen de 1,5u en 2u20 onderweg.
De kleine, regionale luchthaven van Kemi-Tornio ligt op een kwartiertje rijden van het centrum van Kemi. Er is geen busverbinding. Je neemt dus best een taxi of een huurwagen (zie verder).
Met de auto
Kemi ligt 711 km ten noorden van Helsinki. Reken via de E75 en E8 op iets meer dan 8u rijden (zonder tussenstops).
Aangezien Kemi dichtbij de Zweedse grens ligt, kan je desgewenst ook via Zweden aanreizen.
Huurwagen
Een huurwagen om Kemi en omstreken te verkennen is onontbeerlijk. Wij huurden in enkele muisklikken een comfortabele wagen via EasyTerra. Deze internationale car rental broker filtert per bestemming de beste leveranciers voor je en gaat automatisch vergelijken welke de goedkoopste is voor jou zoekopdracht.
Aangezien EasyTerra met verschillende aanbieders samenwerkt, zijn het aantal ophaallocaties haast niet te tellen. Zo kan je in Kemi de wagen niet alleen op de luchthaven oppikken en afdroppen, maar ook aan het treinstation. Bovendien is Easyterra zo goed als altijd de goedkoopste en kan je de wagen steeds gratis annuleren tot 48u voor aankomst.
Waar overnachten in Kemi?
Wij verbleven in een charmant vakantiehuisje op een uurtje rijden van Kemi, te midden van de Finse natuur. Je kan dit oogverblindende vakantiehuis boeken via Airbnb.
→ Lees hier onze review over dit vakantiehuisje
Vlak naast SnowExperience365 kan je ook je intrek nemen in één van de lichtrijke Seaside Glass Villas, elk met een glazen plafond en zicht op zee. De Villa Lofts beschikken over een eigen sauna.
Overzichtskaart
Met dank aan SnowExperience365 en EasyTerra
0 reacties op “Kippenvel in Kemi: Op cruise met ijsbreker Sampo”