Leiestreek (België)
Gent – Deinze – Gent
54 km (lus)
Niveau: ★☆☆☆☆

In Gent? Nee, in Deinze. In Gent! Deinze!… En zo gaat de eeuwig durende discussie bij het wereldberoemde Weba-echtpaar nog wel even door. Een ontspannend fietstochtje zou hen anders wel eens goed doen. En dat kan bij wijze van compromis overigens er mooi tussenin, door één van de fraaiste stukjes van de lieftallige Leiestreek. Als een geboren saloncoureur geef ik alvast de voorzet en spring vol energie de fiets op voor een rondje van ruim vijftig kilometer van Gent richting Deinze en terug, tussen grasgroene weides, langs statige kastelen en middels schattige veerpontjes.

Een zonnige lentedag. Linea recta schiet ik over de kaarsrechte De Pintelaan de stad Gent uit. Ooit puften hier de stoomtreinen naar Kortrijk voorbij, in de tijd dat Gent-Zuid vooral nog een treinstation was en niet enkel een hoerenbuurt. Het enige wat ik hier nu nog voorbij zie puffen is een eenzame jogger. Wellicht een student uit de naburige studentenhome die er het avondje Overpoort van gisteravond hopeloos tracht af te sporten. Van puffen is er bij mij bijlange nog geen sprake. Integendeel! Ik stoom verder met mijn stalen ros de Parkbosbruggen op, die mij in twee sprongen over de Ringvaart en de E40-autosnelweg in het Parkbos deponeren, één van de groene longen aan de rand van de stad. Met de wind in de zeilen bol ik gezwind doorheen uitgestrekte velden richting De Pinte, waar ik mijn imaginaire giek overstag laat gaan en verder noordwestwaarts naar het decadente Deurle en haar riante villawijken navigeer.

Een installatie net voorbij de Parkbosbruggen herinnert aan het spoorwegverleden van dit fietspad

De meanderende Leie heeft tot op de dag van vandaag haar authentieke charme goed weten te behouden

Sas

Vlak voor Sint-Martens-Leerne trap ik voor de eerste maal de quasi ongetemde Leie over, middels één van de weinige bruggen over de rivier tussen Deinze en Gent. Een rammelende kasseistrook later doemt dan het machtige Kasteel van Ooidonk op, een versterkte waterburcht met een geschiedenis die teruggaat tot de 14e eeuw. Indien gewenst kan je hier even de fiets aan de kant zwieren en het kasteel met haar weelderige tuinen bezichtigen. Ik peddel verder doorheen het rurale landschap tot bij Astene Sas. Rond 1860 à 1870 groef men hier een short cut van zo’n 300 meter lang in de Leie, zodat schepen niet langer de krullende Leiebocht langs Bachte-Maria-Leerne hoefden te volgen. De antieke ophaalbrug over de sluis en het oude sashuis, tegenwoordig een café, leveren alleszins een pittoresk plaatje af. Precies alsof de tijd hier al meer dan honderd jaar lang stilstaat.

“Even draaien aan het wieletje, en weg zijn wij.”

Helemaal in mijn sas fiets ik het groene gebied in dat afgetekend wordt door de gedumpte, maar niet gedempte meander van Bachte. In de oude Leiearm bij Vosselare Put kan je trouwens het hele jaar door in de volle natuur zwemmen, zelfs in de winter. Ondanks het mooie weer houd ik mijn twee voetjes mooi op het droge en snor lustig verder op mijn trouwe tweewieler. Maar aan het water valt niet te ontsnappen. Niet veel verder loopt het fietspad dood op de oever van de oude Leie. Gelukkig is er het zelfbedieningsveer Bathio, waarmee ik probleemloos op eigen spierkracht de overtocht kan maken. Even draaien aan het wieletje, en weg zijn wij.

Astene Sas, waar de tijd al meer dan honderd jaar lang lijkt stil te staan

Op eigen spierkracht kruis je met het Bathio-veer de oude Leiearm nabij Bachte-Maria-Leerne

Min of meer halverwege de etappe pik ik in op het jaagpad langsheen het Schipdonkkanaal. Deze waterweg ontstond al in het midden van de 19e eeuw. Toen om het vuile Leiewater, veroorzaakt door de florerende vlasindustrie, sneller naar zee te evacueren en de Gentse wateren zo enigszins rein te houden. Tegenwoordig is het kanaal een druk vaarwater voor vrachtschepen, die op die manier de Leie tussen Gent en Deinze links laten liggen. Bijgevolg bleef de loop van die rivier op dit traject haast onaangeroerd en slingert de Leie nog steeds ongestoord doorheen een schilderachtig landschap met nauwelijks industrie. Ter hoogte van Vosselare draai ik van het kanaal weg en cruise verder doorheen de boerenbuiten tot bij het veer van Baarle. Geen zelfbediening deze keer, maar een gemotoriseerde schuit mét veerman die mij er in nog geen minuut tijd de Leie overzet.

Latemse School

Via de Latemse Meersen en de ruïnes van een gewezen vlasfabriek fiets ik het schildersdorp Sint-Martens-Latem binnen. Die bijnaam heeft het te danken aan de vele kunstenaars die zich er in het heden en verleden vestigden. Sint-Martens-Latem stond zo mee aan de wieg van het Vlaamse expressionisme, dat er een eeuw geleden hoogtij vierde met de zogenaamde tweede Latemse School. Dat verklaart wellicht ook de vele kunstgalerijen in dit charmante dorp aan de Leie. Al zit het gemiddelde inkomen van de welvarende Latemnaars daar misschien ook wel voor iets tussen.

De beeldige aanlegsteiger van Sint-Martens-Latem lijkt wel uit een schilderij ontsnapt te zijn

Het voetveer naast de Sint-Jan-Baptistkerk is de enige manier om in Afsnee de andere over van de Leie te bereiken

Aan de bekoorlijke Sint-Jan-Baptistkerk van Afsnee hop ik nogmaals de Leie over met het kleine voetveer. Over de Afsneesedijkweg scheur ik nu langs het laatste rurale deel van de rivier, vooraleer die het urbane Gent binnen vloeit. De eindsprint is ingezet. Over de Neermeerskaai, Henleykaai en Bijlokekaai bereik ik de Minervahaven. Vanaf hier vertrekken zelfverklaarde kapiteins met afgehuurde bootjes de kronkelende Leie op voor een minicruise. Je kan de rivier helemaal tot aan het sas van Astene afvaren. Voor mij is de tijd echter aangebroken om afscheid te nemen van de Leie. Met een korte, maar pittige klim kruip ik naar de ‘top’ van de Blandijnberg, om dan via het Sint-Pietersplein deze omloop te beëindigen nabij de wielerarena van ‘t Kuipke. In Deinze? Nee, in Gent!

Het Sint-Pietersplein in Gent met de iconische Boekentoren, de eindmeet is in zicht

De Afsneesedijkweg vormt het laatste landelijke stukje Leie vooraleer ik Gent binnen fiets

“Over de Afsneesedijkweg scheur ik nu langs het laatste rurale deel van de rivier, vooraleer die het urbane Gent binnen vloeit.”

Deze fietstocht arrangeren

De route

Deze fietstocht van om en bij 54 km heeft zijn oorsprong en einde in de buurt van het Gentse Citadelpark en stippelde ik uit aan de hand van het netwerk van fietsknooppunten. Je kan de route opvragen via de app Routeyou () of de knooppunten zelf aaneen rijgen via de website of app van Vlaanderen Fietsland ().

Te volgen knooppunten: 2 > 87 > 89 > 79 > 23 > 22 > 76 > 86 > 90 > 12 > 11 > 9 > 4 > 95 > 96 > 88 > 85 > 72 > 71 > 74 > 67 > 63 > 62 > 56 > 52 > 4 > 2.

De route is zo goed als vlak, met uitzondering van de korte beklimming van de Blandijnberg op het einde van de fietstocht. Je kan eventueel fietsen huren bij de Fietsambassade, aan de achterzijde van het treinstation Gent-Sint-Pieters.

Erheen

Het station van Gent-Sint-Pieters ligt vlakbij het Citadelpark, waar de fietstocht begint en eindigt. De fiets meenemen op de trein kost 4 Euro per fiets voor een enkele reis. Vouwfietsen kan je gratis meenemen (nmbs.be).

Onderweg

Het veer van Baarle en Afsnee zijn gratis toegankelijk en zijn dagelijks in werking van mei t.e.m. september en tijdens de gehele paasvakantie. In de wintermaanden (oktober t.e.m. april) is dit enkel in het weekend en op feestdagen het geval. Er wordt over en weer gevaren vanaf 9u (7u30 op weekdagen voor het veer van Baarle), tot 19u of zonsondergang indien dit vroeger dan 19u is. ‘s Middags is er bij beide veren een onderbreking van één tot anderhalf uur (vlaamsewaterweg.be/veerdiensten). Het handbediende kabelveer Bathio, over de afgesneden Leiearm aan Vosselare Put, is eveneens gratis en 24/7 toegankelijk. Er is geen verlichting, dus is het niet erg raadzaam om nog na zonsondergang van dit veer gebruik te maken.